Ζακ Τουρνέρ (1904-1977)

 Γάλλος σκηνοθέτης, γνωστός για το κλασικό φιλμ νουάρ Out of the Past και μια σειρά ταινιών τρόμου χαμηλού προϋπολογισμού που έκανε για τα στούντιο RKO , συμπεριλαμβανομένων Cat People , περπάτησα με ένα ζόμπι και The Leopard Man . Είναι επίσης γνωστός για τη σκηνοθεσία του Night of the Demon , το οποίο κυκλοφόρησε από την Columbia Pictures . Ενώ βρισκόταν στο Χόλιγουντ, συνήθως τον προσφωνούσαν με το αγγλοποιημένο όνομά του «Jack Turner», μια κυριολεκτική και φωνητική μετάφραση του ονόματός του στα αγγλικά.

Γεννημένος στο Παρίσι της Γαλλίας , ο Tourneur ήταν γιος του Fernande Petit και του σκηνοθέτη Maurice Tourneur .  Σε ηλικία 10 ετών, ο Ζακ μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες με τον πατέρα του.  Ξεκίνησε μια καριέρα στον κινηματογράφο ενώ παρακολουθούσε ακόμη το γυμνάσιο ως επιπλέον και αργότερα ως σεναριογράφος σε διάφορες ταινίες βωβού κινηματογράφου .  Τόσο ο Μωρίς όσο και ο Ζακ επέστρεψαν στη Γαλλία αφού ο πατέρας του εργάστηκε στην ταινία The Mysterious Island το 1925.  Ο Tourneur πέθανε το 1977 στο Bergerac , Dordogne , Γαλλία.

Ο Tourneur άρχισε να εργάζεται ως μοντέρ και βοηθός σκηνοθέτη . Έκανε το ντεμπούτο του ως σκηνοθέτης στη γαλλική ταινία Tout ça ne vaut pas l'amour.
Ο Tourneur επέστρεψε στο Χόλιγουντ το 1934 όπου είχε συμβόλαιο με τα MGM Studios . Ενώ εργαζόταν ως σκηνοθέτης της δεύτερης μονάδας στην ταινία A Tale of Two Cities γνώρισε τον παραγωγό ταινιών Val Lewton . Ο Tourneur έκανε το ντεμπούτο του ως σκηνοθέτης στην ταινία του 1939 « Όλοι βγαίνουν» . Μετά την απομάκρυνση του Tourneur από την MGM το 1941, ο Lewton τον συνέλαβε για να κινηματογραφήσει αρκετές αναγνωρισμένες χαμηλού προϋπολογισμού ταινίες τρόμου για τα στούντιο RKO, συμπεριλαμβανομένων των Cat People και I Walked with a Zombie . Άνθρωποι γάτας, αν και θεωρείται ταινία Β και έγινε με περιορισμένο προϋπολογισμό, διακρίθηκε από ένα στυλ φωτισμού και κινηματογράφησης που έχει μιμηθεί άπειρες φορές. Ο Tourneur προήχθη στην A-list στο RKO, σκηνοθετώντας ταινίες όπως το Out of the Past και το Berlin Express . Στη δεκαετία του 1950, ο Tourneur έγινε ανεξάρτητος σκηνοθέτης, κινηματογραφώντας ταινίες διαφόρων ειδών, συμπεριλαμβανομένων των Wichita , Anne of the Indies , Way of a Gaucho , Nightfall , The Flame and the Arrow , Stars In My Crown και Night of the Demon . Οι δύο τελευταίες ταινίες του, που έγιναν για την American International Picturesκαι με πρωταγωνιστή τον Βίνσεντ Πράις , ήταν η Κωμωδία των Τρόμων (1963) και το War-Gods of the Deep (1965).
Μετά τις τελευταίες του μέρες που εργαζόταν για τον κινηματογράφο, ο Tourneur άρχισε να σκηνοθετεί τηλεοπτικά επεισόδια.  Ο Tourneur κινηματογράφησε επεισόδια του The Barbara Stanwyck Show , Bonanza , The Twilight Zone και The Alaskans . Η τελευταία πίστωση σκηνοθέτη του Tourneur ήταν για ένα επεισόδιο του THE Cat το 1966.  Ο Tourneur στη συνέχεια αποσύρθηκε και επέστρεψε στη Γαλλία.

Εγκαταστάθηκε στη Ντορντόν , κοντά στο Μπερζεράκ , όπου δέχθηκε μερικούς φίλους από το Χόλιγουντ, ιδιαίτερα τη Ντάνα Άντριους, έναν από τους επιλεγμένους ηθοποιούς του. Δυστυχώς τα τελευταία του έργα δεν προκαλούν το ενδιαφέρον κανενός Γάλλου παραγωγού. για το Whispers σε έναν μακρινό διάδρομο Ο Tourneur σχεδίαζε να καταγράψει πραγματικούς θορύβους, να κινηματογραφήσει με κάμερες υπέρυθρης ακτινοβολίας τα ίχνη φαντασμάτων σε ένα στοιχειωμένο κάστρο στη Σκωτία. Το 1977, λίγους μήνες πριν από το θάνατό του, έλαβε το FR3 Aquitaine για μια τελευταία συνέντευξη  .
Η ταινία La Mort en σκηνοθεσία του Bertrand Tavernier είναι αφιερωμένη σε αυτόν.
Ο Jacques Tourneur παντρεύεται τη Marguerite (γνωστή ως Christiane) Virideau. Γεννήθηκε στο Pessac (Gironde) στις13 Ιουλίου 1903 (πράξη αριθ. 43), πέθανε στο Lamonzie Saint Martin (Dordogne) στις 11 Αυγούστου 1993Το Και οι δύο δεν έχουν παιδιά.
Πηγή: Jacques Tourneur - Wikipedia 

Φιλμογραφία

Σκηνοθεσία

Ηθοποιός

Jacques Tourneur: Επτά εκδοχές νουάρ και τρόμου

“Ο Τουρνέρ φαινομενικά γύριζε ασήμαντες ταινίες τρόμου ενώ στην πραγματικότητα υπερασπιζόταν την αλήθεια του κόσμου των νεκρών, η οποία θέτει σε συνεχή δοκιμασία τους ζωντανούς, ιδιαίτερα όταν οι τελευταίοι διαταράσσουν τις παραδόσεις τους.”- Χρήστος Βακαλόπουλος
Γεννημένος το 1904 στο Παρίσι, ο Ζακ Τουρνέρ (Jacques Tourneur) δεν άργησε όπως ήταν φυσικό να ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του, Μορίς Τουρνέρ, ενός από τους θεμελιωτές της κινηματογραφικής βιομηχανίας και σίγουρα από τους πιο πρωτοπόρους δημιουργούς του σινεμά. Δίπλα του και σε διάφορα πόστα από μοντέρ μέχρι ηθοποιός, έμαθε και γοητεύτηκε από όλα τα μυστικά μιας τέχνης που σύντομα και ο ίδιος θα συνέβαλε καθοριστικά στην εξέλιξή της. Αν και σε ηλικία 15 ετών είχε πάρει την αμερικανική υπηκοότητα, μεγαλώνοντας διατήρησε την ευρωπαϊκή του οπτική, δίνοντας στις ταινίες του μια ανανεωτική, πιο καλλιτεχνική φύση που έλειπε από τις άλλες παραγωγές της εποχής.

Ξεκίνησε τη σκηνοθετική του καριέρα το 1931, στην Γαλλία με τα Tout Ca Ne Vaut Pas L'Amour, Toto και Les Filles de la Concierge. Οι ταινίες αυτές έδωσαν στο κοινό το στίγμα ενός σκηνοθέτη που - με τα λόγια του πατέρα του - «ήξερε τι ήθελε να κάνει και πώς ακριβώς να το πετύχει», αλλά και στον Τουρνέρ την αυτοπεποίθηση να επιστρέψει στο Χόλιγουντ για να συνεχίσει από εκεί τη σκηνοθετική του πορεία.Συνεργάστηκε αρχικά με το στούντιο της MGM, όπου δούλεψε ως βοηθός σκηνοθέτη σε διάφορες παραγωγές, σκηνοθέτησε ο ίδιος αρκετές μικρού μήκους ταινίες και το 1939 σκηνοθέτησε την πρώτη του μεγάλου μήκους χολιγουντιανή παραγωγή They All Come Out. Η κρίσιμη καμπή στην καριέρα του Τουρνέρ ήρθε το 1942, όταν γνώρισε τον παραγωγό Βαλ Λιούτον. Μαζί θα άλλαζαν δραματικά το σινεμά του τρόμου και τα B-movies θα έπαιρναν άλλη διάσταση από την πρώτη τους κιόλας συνεργασία, με το Cat People που αποτέλεσε τόσο εμπορική όσο και καλλιτεχνική έκπληξη. Στην ταινία ένας αρχαίος θρύλος προκαλεί την εμμονή σε μια γυναίκα ότι θα μεταμορφωθεί σε πάνθηρα αν αισθανθεί ερωτικό πάθος ή ζήλια. Η φοβία αυτή θα προκαλέσει μια αλυσιδωτή σειρά από αντιδράσεις μέχρι να αποκαλυφτεί η αλήθεια.

Μετά την επιτυχία της ταινίας, ο Τουρνέρ και ο Λιούτον συνεργάστηκαν σε δύο ακόμα ταινίες-σταθμούς: στο Περπάτησα με Ένα Ζόμπι (I Walked With A Zombie) μία νεαρή νοσοκόμα ανακαλύπτει τις θανάσιμες συνέπειες του βουντού και της νεκρανάστασης, ενώ στο Ο Άνθρωπος Λεοπάρδαλη”(The Leopard Man) μία εκπαιδευμένη λεοπάρδαλη ίσως δεν είναι το μόνο σαρκοβόρο πλάσμα που αφήνει πίσω του κατακρεουργημένα πτώματα στους δρόμους του Νέου Μεξικού. Ο Ζακ Τουρνέρ όμως ήταν πολύ ανήσυχος για να σταματήσει σε ένα είδος ταινιών. Από τις ταινίες τρόμου, στα φιλμ νουάρ, τα γουέστερν και τα θρίλερ κατασκοπείας, άφηνε παντού την χαρακτηριστική του υπογραφή. «Είναι από τους σκηνοθέτες που η δουλειά τους ανανεώνει τον ενθουσιασμό σου για τον κινηματογράφο – κάθε φορά που βλέπω ένα έργο του στην οθόνη, θυμάμαι γιατί ήθελα να φτιάχνω ταινίες», ομολογεί ο Μάρτιν Σκορσέζε για τον Τουρνέρ που, η αλήθεια είναι, ότι ποτέ δεν είχε κατακτήσει τη θέση που του αξίζει στο πάνθεον των μεγάλων δημιουργών.Στη φιλμογραφία του βρίσκουμε επίσης ταινίες όπως: το Experiment Perilous ένα φιλμ νουάρ με τόσα σκηνοθετικά ευρήματα που ο χαρακτηρισμός κλασικό δικαιολογείται απόλυτα, το Out of the Past, το οποίο με πρωταγωνιστές τους Ρόμπερτ Μίτσαμ, Κερκ Ντάγκλας και την Τζέιν Γκρίαρ ως femme-fatale είναι για πολλούς όχι μόνο μία από τις κορυφαίες ταινίες του Ζακ Τουρνέρ αλλά και ένα από τα καλύτερα φιλμ νουάρ που έχουν γυριστεί ποτέ και το Berlin Express, όπου οι δρόμοι της βομβαρδισμένης μεταπολεμικής Γερμανίας λειτουργούν ως σκηνικό σε ένα θρίλερ κατασκοπείας με πλάνα γεμάτα Ιστορία και μια ιστορία γεμάτη πλάνη, δράση και ανατροπές με πολιτικές προεκτάσεις.Η λίστα των ταινίων του Ζακ Τουρνέρ συμπληρώνεται με τους Άρχοντες της Νύχτας (Nightfall), ένα φιλμ νουάρ από τα τελευταία του είδους με πρωταγωνιστές τον Άλντο Ρέι και την Αν Μπάνκροφτ και φυσικά το Night of the Demon, του 1957, στο οποίο ο Τουρνέρ επιστρέφει στο είδος που τον ανέδειξε με μια ιστορία μαύρης μαγείας και σατανικών δυνάμεων που παίζουν με το μυαλό των ηρώων και του θεατή. Άλλωστε, με τα δικά του λόγια, «τίποτα δεν είναι πιο εντυπωσιακό από το ανθρώπινο μυαλό. Ο φόβος, ο τρόμος, η φρίκη είναι μέσα μας. Δικαιολογημένα ή όχι, όλοι μας κουβαλάμε ένα αίσθημα ενοχής. Η κακία κυλάει στο αίμα μας, ακόμα κι αν έχουμε μάθει να την ελέγχουμε. Καλή ταινία τρόμου είναι εκείνη που ξυπνάει αυτά τα πρωτόγονα μας ένστικτα.»

Πηγή: Σινεφίλια [Cinephilia.Gr] - Jacques Tourneur: Επτά εκδοχές νουάρ και τρόμου 

CAT PEOPLE, director Jacques Tourneur (beneath camera), Tom Conway (on couch), Simone Simon filming a scene, 1942